Vitamin cho bà bầu là gì, vitamin cho bà bầu loại nào tốt là thắc mắc của rất nhiều mẹ bầu. Để giúp mẹ trả lời những thắc mắc trên, bài viết dưới đây sẽ cung cấp cho mẹ cái nhìn toàn diện về các vitamin và dưỡng chất thiết yếu trong thời kỳ mang thai, đồng thời hướng dẫn mẹ cách lựa chọn sản phẩm bổ sung vitamin và khoáng chất phù hợp.

1. Vitamin cho bà bầu là gì?

Vitamin và khoáng chất cho bà bầu là những vi chất thiết yếu với cơ thể người mẹ. Dù chỉ cần một lượng rất nhỏ, nhưng chúng lại đóng vai trò vô cùng quan trọng trong quá trình chuyển hóa và trao đổi chất của cơ thể. Chỉ cần thiếu một hoặc một vài loại vitamin, khoáng chất, cơ thể sẽ bị rối loạn dẫn đến xuất hiện bệnh lý.

Phụ nữ mang thai là đối tượng có nhu cầu về năng lượng và chất dinh dưỡng cao hơn người bình thường. Do vậy, việc tăng cường bổ sung vitamin và khoáng chất cho mẹ bầu là vô cùng cần thiết. Một chế độ dinh dưỡng tốt sẽ giúp bé phát triển khỏe mạnh, hạn chế các bệnh lý và dị tật bẩm sinh. Bên cạnh đó, một chế độ dinh dưỡng hợp lý còn giúp mẹ có sức đề kháng tốt, đủ sức cho hành trình “vượt cạn” phía trước và hồi phục sau sinh nhanh chóng.

Vitamin và khoáng chất là những vi chất thiết yếu cho cơ thể người mẹ

2. Vai trò của vitamin và khoáng chất đối với bà bầu

Với tất cả các giai đoạn trước, trong và sau thai kỳ, vitamin và khoáng chất đều đóng vai trò vô cùng quan trọng đối với cơ thể người phụ nữ. Vậy những vai trò đó là gì? Mẹ hãy cùng Omnghen.vn tìm hiểu trong phần 2 này nhé.

2.1. Trước khi mang thai

Những tuần đầu tiên của thai kỳ là thời điểm quan trọng đối với thai nhi, bởi đó là giai đoạn hình thành hệ thống ống thần kinh và não bộ của trẻ. Để đảm bảo cung cấp đủ dinh dưỡng cho giai đoạn quan trọng này, mẹ bầu cần có sự chuẩn bị từ nhiều tuần trước đó. Làm sao để máu của mẹ dự trữ đủ vitamin và khoáng chất đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng của bào thai.

Ngoài ra, trong giai đoạn đầu của thai kỳ, mẹ bầu thường có cảm giác buồn nôn do ốm nghén, dẫn đến khó ăn uống, không ăn đủ chất. Do vậy, việc dự trữ dinh dưỡng từ trước khi mang thai là rất quan trọng.

Bên cạnh đó, theo cơ chế sinh học, trứng cần thời gian 3 tháng để trưởng thành hoàn toàn trong buồng trứng. Sau đó, trứng chín và rụng. Lúc này, nó mới di chuyển sang vòi trứng, rồi di chuyển dần ra phía tử cung. Nếu gặp được tinh trùng và thụ tinh thành công, hợp tử của trứng và tinh trùng sẽ làm tổ ở tử cung và phát triển thành phôi thai. Muốn phôi thai khỏe mạnh, trứng của mẹ phải có chất lượng tốt. Vì vậy, việc bổ sung các dưỡng chất trước khi mang thai để có trứng khỏe mạnh lại càng quan trọng hơn bao giờ hết.

Các vitamin và khoáng chất mẹ bầu cần bổ sung trước khi mang thai đó là: sắt, axit folic (folate, vitamin B9), canxi, vitamin A, vitamin C, vitamin E.

2.2. Trong khi mang thai

9 tháng trong bụng mẹ là giai đoạn quan trọng nhất đối với thai nhi. Bởi trong 9 tháng này, toàn bộ cơ quan và bộ phận trên cơ thể con đều hình thành và phát triển. Do vậy, mẹ bầu cần đảm bảo một chế độ dinh dưỡng khoa học, với đầy đủ các vitamin và khoáng chất cần thiết cho sự phát triển của trẻ.

Vậy trong thời kỳ mang thai, mẹ có chế độ dinh dưỡng tốt giúp con sinh ra khỏe mạnh và thông minh. Ngược lại, nếu mẹ bị thiếu các vitamin và khoáng chất quan trọng, trẻ có nguy cơ bị sinh non, kém thông minh, mắc dị tật bẩm sinh và các bệnh lý mạn tính khi trưởng thành.

Bên cạnh những tác động lên sức khỏe của thai nhi, việc bổ sung đầy đủ vitamin và khoáng chất cho mẹ bầu còn giúp mẹ tăng sức đề kháng, giảm các triệu chứng khó chịu trong thai kỳ, hạn chế tai biến sản khoa và tăng khả năng tạo sữa sau sinh.

Trong giai đoạn này, mẹ cần duy trì bổ sung sắt và axit folic, bên cạnh đó là tăng cường bổ sung các vitamin và khoáng chất như: canxi, DHA, kẽm, magie, vitamin A, vitamin D, vitamin C, vitamin E, các vitamin nhóm B như vitamin B1, vitamin B2, vitamin B6, vitamin B12…

Mẹ có chế độ dinh dưỡng tốt giúp con sinh ra khỏe mạnh và thông minh

2.3. Sau khi sinh

Sau khi sinh, nguồn dinh dưỡng dự trữ của bà mẹ bị tiêu hao nhiều, do mất máu, kết hợp với việc sản xuất sữa non cho con trong những tháng cuối thai kỳ. Do đó, dinh dưỡng của bà mẹ sau sinh cũng cần được chú trọng không kém thời kỳ mang thai. Mẹ cần dinh dưỡng để tiếp tục sản xuất sữa cho con, đảm nhiệm chức năng làm mẹ và thực hiện các công việc hàng ngày.

Bên cạnh đó, trong thời kỳ cho con bú, lượng vitamin A, D, các vitamin nhóm B như B1, B2, B6, B12 cùng với DHA, choline và i-ốt trong chế độ ăn của mẹ sẽ góp phần tạo ra sữa cho con. Não bộ của trẻ phát triển nhanh nhất trong giai đoạn sơ sinh và biết đi. Do vậy, một chế độ dinh dưỡng tối ưu cho mẹ sẽ giúp bé phát triển cơ thể và trí não toàn diện.

Trong giai đoạn sau sinh này, mẹ cần duy trì bổ sung các vitamin và khoáng chất như trong giai đoạn mang thai. Đặc biệt, tăng cường bổ sung canxi để ngăn ngừa tình trạng loãng xương ở phụ nữ sau sinh.

3. Bà bầu cần bổ sung các loại vitamin khoáng chất nào?

Để xây dựng cho mẹ bầu một chế độ dinh dưỡng hợp lý và khoa học, việc tìm hiểu kỹ về cách bổ sung vitamin và khoáng chất là rất cần thiết. Vậy bà bầu cần bổ sung các loại vitamin khoáng chất nào, bổ sung như thế nào và liều lượng bao nhiêu? Mẹ hãy cùng Omnghen.vn tìm hiểu trong phần dưới đây nhé.

3.1. Axit folic

Axit folic (hay vitamin B9) là một vitamin nhóm B tan trong nước, đóng vai trò quan trọng trong quá trình tạo máu và hình thành ống thần kinh của thai nhi. 

3 tháng đầu thai kỳ là khoảng thời gian quan trọng, bởi đây là lúc hệ thần kinh và các cơ quan quan trọng của trẻ được hình thành. Nếu mẹ không bổ sung đủ axit folic trong giai đoạn này, trẻ sinh ra có nguy cơ bị khuyết tật ống thần kinh, nhẹ cân và sinh non. Bên cạnh đó, axit folic còn đóng vai trò quan trọng đối với sức khỏe của người mẹ. Thiếu axit folic có thể dẫn đến thiếu máu hồng cầu to ở mẹ. 

Do vậy, các bác sĩ sản khoa thường khuyên mẹ nên chú trọng bổ sung axit folic từ 3 tháng trước khi mang thai, trong 3 tháng đầu thai kỳ và tiếp tục duy trì bổ sung cho đến 1 tháng sau sinh.

Nhu cầu axit folic khuyến nghị cho từng nhóm đối tượng

Nhóm đối tượng	Nhu cầu axit folic khuyến nghị (mcg)
Phụ nữ trước khi mang thai	400
Phụ nữ có thai	600
Phụ nữ đang cho con bú	500

Axit folic có nhiều trong nước cam, mầm lúa mì, lòng đỏ trứng và rau cải có màu xanh đậm. Tuy nhiên, khẩu phần ăn hàng ngày thường không cung cấp đủ axit folic cho nhu cầu của người mẹ. Do đó, mẹ nên bổ sung thêm thông qua viên uống axit folic hoặc vitamin tổng hợp cho bà bầu có chứa thành phần là axit folic.

Bổ sung axit folic cho bà bầu

3.2. Sắt

Trong thời gian mang thai, thể tích máu của mẹ tăng lên 50%, do vậy mẹ cần bổ sung đủ sắt và axit folic để tham gia vào quá trình tạo máu. Thiếu sắt có thể dẫn đến thiếu máu, ảnh hưởng đến mức tăng cân của mẹ cũng như cân nặng của trẻ sơ sinh. Từ đó làm tăng nguy cơ gặp biến chứng sản khoa ở cả mẹ và bé.

Mẹ nên chú trọng bổ sung sắt thông qua chế độ ăn, bằng cách ăn các loại thực phẩm chứa nhiều sắt như thịt bò, trứng, các loại nhuyễn thể như nghêu, sò, ốc, các loại đậu và rau củ có màu xanh đậm. Sắt có nguồn gốc từ động vật dễ hấp thu hơn sắt có nguồn gốc từ thực vật. Bên cạnh đó, vitamin C có trong nước cam, nước chanh giúp làm tăng khả năng hấp thu sắt.

Tuy nhiên, nhu cầu bổ sung sắt của phụ nữ mang thai là cao hơn so với người bình thường, khẩu phần ăn hàng ngày không thể đáp ứng đủ. Do vậy, để đảm bảo cung cấp đủ 30 mg sắt nguyên tố mỗi ngày, Bộ Y tế khuyến nghị nên bổ sung viên sắt cho tất cả phụ nữ có thai trong suốt thai kỳ. Những phụ nữ có thai bị thiếu máu cần dùng liều điều trị theo phác đồ hiện hành.

3.3. Canxi

Canxi tham gia cấu tạo khung xương cho bé và đảm bảo cho nhu cầu canxi của mẹ. So với trước khi mang thai, nhu cầu canxi của mẹ bầu tăng 400mg mỗi ngày, từ 800mg lên đến 1200mg. Sau sinh, canxi được được truyền cho con qua sữa mẹ. Lúc này, nhu cầu canxi của mẹ tăng cao nhất với hàm lượng 1500mg/ngày.

Thiếu canxi làm cho mẹ bầu thấy mệt mỏi, đau nhức và chuột rút. Trẻ thiếu canxi dẫn đến suy dinh dưỡng, còi xương bẩm sinh, thậm chí là biến dạng xương gây dị hình. Nếu mẹ không có đủ lượng canxi cần thiết, thai nhi sẽ lấy canxi từ xương của mẹ, làm gia tăng nguy cơ mẹ loãng xương sau sinh.

Cách tốt nhất để bổ sung canxi trong thời kỳ mang thai đó là sử dụng sữa và các chế phẩm từ sữa. Sữa là nguồn cung cấp canxi tốt nhất, với hàm lượng tương đối nhiều, tỷ lệ hấp thu cao. Ngoài ra, mẹ bầu còn có thể bổ sung canxi qua trứng, các loại hải sản như tôm, cua, đậu đỗ và rau xanh. Bên cạnh đó, mẹ có thể bổ sung thêm viên uống canxi nếu chế độ ăn của mẹ không đảm bảo.

Bổ sung canxi cho bà bầu

3.4. DHA

Omega-3 nói chung và DHA nói riêng rất quan trọng đối với mắt, hệ miễn dịch và sự phát triển của não bộ của thai nhi. Cung cấp đầy đủ DHA trong thời gian mang thai giúp giảm nguy cơ sinh non, tránh nguy cơ mắc các bệnh dị ứng cho trẻ sau sinh. Ngoài ra, HDA còn góp phần tăng cường sức khỏe tim mạch và tâm thần cho mẹ, làm giảm triệu chứng đãng trí, hay quên sau khi sinh.

Mỗi ngày, mẹ bầu nên bổ sung khoảng 200mg DHA thông qua trứng, sữa, cá hồi, cá ngừ, hoặc qua dầu cá để em bé sinh ra thông minh và khỏe mạnh mẹ nhé.

3.5. Kẽm

Kẽm là một trong những vi chất quan trọng đối với hệ miễn dịch và sự phát triển chiều cao của trẻ từ trong bào thai. Thiếu kẽm gây vô sinh, sảy thai, sinh non hoặc sinh già tháng, trẻ sinh ra không bình thường hoặc chết lưu gần ngày sinh.

Kẽm có nhiều trong các loại thủy hải sản, đặc biệt là các loại nhuyễn thể như ốc, hến, sò, nghêu. Ngoài ra kẽm cũng có trong ngũ cốc và một số loại rau. Tuy nhiên, hàm lượng kẽm có trong động vật thường cao hơn và dễ hấp thu hơn.

Bộ Y tế khuyến cáo nên bổ sung đủ 12 mg kẽm/ngày đối với phụ nữ có thai và khoảng 13 mg kẽm/ngày với phụ nữ đang cho con bú.

3.6. Vitamin B6

Vitamin B6 giúp bổ não và hệ thần kinh của trẻ, bổ máu và phòng ngừa các bệnh tim mạch khi mang thai cho bà bầu. Bên cạnh đó, vitamin B6 còn đóng một vai trò to lớn trong việc giảm triệu chứng ốm nghén. Một số trường hợp nghén nặng thường được bác sĩ khuyến cáo bổ sung thêm thực phẩm có chứa vitamin B6 như cải mâm xôi, súp lơ xanh, ớt chuông hoặc dùng miếng ngậm giảm ốm nghén Vinger-6. 

Thiếu vitamin B6 khiến mẹ bầu thấy mệt mỏi và mất ngủ, thay đổi tâm trạng thất thường, người xanh xao do thiếu máu. Do vậy, để đảm bảo sức khỏe trong thời kỳ mang thai, Bộ Y tế khuyên phụ nữ có thai nên bổ sung đủ  2 mg vitamin B6 mỗi ngày.

3.7. Vitamin D

Vitamin D đóng vai trò trong quá trình hấp thu và chuyển hóa các chất khoáng cần thiết như canxi, phospho giúp trẻ phát triển hệ xương, răng vững chắc. Nếu thiếu vitamin D, trẻ có nguy cơ bị còi xương ngay từ trong bụng mẹ và lâu liền thóp sau sinh.

Phụ nữ mang thai có thể tự bổ sung vitamin D cho mình bằng cách tắm nắng 15-30 phút mỗi buổi sáng hoặc sử dụng viên uống chứa 15 mcg vitamin D mỗi ngày. Ngoài ra, mẹ bầu có thể phòng còi xương cho con bằng cách uống vitamin D với hàm lượng 200.000 IU từ tháng thứ 7 của thai kỳ.

Tắm nắng đúng cách để bổ sung vitamin D cho mẹ bầu

3.8. Vitamin E

Vitamin E đóng vai trò quan trọng đối với hệ miễn dịch và làn da của mẹ và bé. Vitamin E được biết đến như một chất chống oxy hóa để bảo vệ võng mạc và phổi của trẻ sơ sinh. Trong khoảng thời gian đầu đời, các con cần làm quen và thích nghi với môi trường sống mới bên ngoài cơ thể mẹ.

Mẹ bầu có thể bổ sung vitamin E thông qua các loại quả như quả óc chó, cam, quýt, bơ, ổi, các loại rau xanh hoặc đậu phụ, hải sản. Tuy nhiên, bổ sung quá nhiều vitamin E dẫn đến dư thừa cũng không tốt cho sức khỏe của trẻ. Dư thừa vitamin E là nguyên nhân gây nên các dị tật bẩm sinh về tim và gây bệnh hen suyễn ở trẻ sơ sinh. Các chuyên gia khuyến cáo rằng mẹ bầu chỉ nên bổ sung tối đa 19 mg vitamin E mỗi ngày.

3.9. Vitamin C

Vitamin C là một chất chống oxy hóa, chống nhiễm khuẩn và hỗ trợ hấp thu sắt. Do vậy, vitamin C rất cần thiết cho cả mẹ và bé trong suốt thời gian mang thai và cho con bú. Tuy nhiên, vitamin C có trong thực phẩm lại dễ bị phân hủy trong quá trình nấu nướng. Vì thế, để đảm bảo bổ sung đủ 110 mg/ngày, mẹ nên ăn các loại hoa quả giàu vitamin C như ổi, cam, bưởi, hoặc bổ sung thêm qua viên uống vitamin C.

4. Lưu ý khi sử dụng viên uống bổ sung vitamin và khoáng chất cho bà bầu

Vitamin và khoáng chất là những vi chất thiết yếu cho cơ thể mẹ và bé, nhưng không phải cứ bổ sung nhiều là tốt. Thiếu hay thừa các loại vitamin và khoáng chất đều có thể dẫn đến rối loạn và gây nên bệnh lý. Vì vậy, trước khi bổ sung bất kỳ vitamin hay khoáng chất gì, mẹ nên tham khảo ý kiến của bác sĩ và cần tuân thủ đúng theo liều lượng được khuyến cáo.

Ngoài ra, mẹ bầu cũng cần chú ý thêm các vấn đề sau:

• Không nên sử dụng một loại vitamin quá lâu: Đối với phụ nữ mang thai, tất cả các loại vitamin và khoáng chất đều quan trọng như nhau, việc dùng lâu một loại vitamin ở liều bình thường cũng có thể làm thiếu các vitamin khác.

• Lưu ý khi bổ sung sắt cho bà bầu: Không nên uống sắt cùng với trà, cà phê, trứng, sữa bởi các thực phẩm và đồ uống này làm cản trở hấp thu sắt. Bên cạnh đó, canxi, thuốc chống loét dạ dày và các loại kháng sinh như doxycyclin, quinolon cũng làm giảm hấp thu sắt. Các thuốc có tương tác với nhau nên uống cách nhau ít nhất 2 giờ.

• Lưu ý khi bổ sung canxi cho bà bầu: Các loại rau có chứa oxalat như cải bó xôi làm giảm hấp thu canxi. Ngoài ra, canxi và sắt tương tác với nhau và làm cản trở hấp thu chất còn lại.

• Lưu ý khi sử dụng vitamin C: Vitamin C dùng thường xuyên ở liều lớn hơn 1g/ngày có thể gây kích ứng dạ dày, loét đường tiêu hóa và sỏi thận.

Bổ sung vitamin C cho bà bầu bằng C sủi

5. 6 tiêu chí lựa chọn vitamin tổng hợp cho bà bầu

Trên thị trường hiện có rất nhiều loại viên uống bổ sung vitamin và khoáng chất cho bà bầu, hay còn gọi là vitamin tổng hợp cho bà bầu. Lạc lối giữa nhiều nguồn thông tin, mẹ bầu không biết làm thế nào để lựa chọn được một sản phẩm vừa chất lượng vừa phù hợp với cơ thể.

Để giúp việc lựa chọn của mẹ dễ dàng hơn, Omnghen.vn xin giới thiệu đến mẹ 6 tiêu chí lựa chọn vitamin tổng hợp cho bà bầu được khuyến nghị bởi Bác sĩ Nguyễn Thị Ngọc Thủy - nguyên Phó trưởng khoa Phụ nội tiết Bệnh viện Phụ sản Trung ương:

1. Có nguồn gốc rõ ràng

2. Có thành phần tối ưu

3. An toàn và lành tính

4. Được cấp phép lưu hành và được sử dụng rộng rãi

5. Được các chuyên gia khuyên dùng

6. Được Bộ Y tế cấp phép lưu hành và sử dụng

Trong đó, bộ 3 vi chất thai kỳ Aplicaps là dòng sản phẩm được bác sĩ Nguyễn Thị Ngọc Thủy khuyên dùng, đạt được cả 6 tiêu chí nêu trên.

Bộ 3 vi chất thai kỳ Aplicaps

Bộ 3 vi chất thai kỳ Aplicaps gồm có 3 sản phẩm: 

• Aplicaps Befoma - hấp thu cao, không lo táo bón: cung cấp các chất dinh dưỡng tối ưu cho bà bầu, gồm sắt amin, axit folic thế hệ 4 và 16 vitamin khoáng chất thiết yếu khác cho thai kỳ. Sản phẩm được nhập khẩu nguyên hộp từ châu Âu, hoàn toàn an toàn và lành tính.

• Aplicaps Menacal - Tối ưu hóa hấp thu canxi, xua tan đau mỏi: Canxi có nguồn gốc hoàn toàn tự nhiên từ tảo biển, được gắn kết với Magie, vitamin D3, vitamin K2, là những thành phần giúp cho canxi được hấp thu trong toàn bộ đường ruột, giúp mẹ hấp thu tối đa canxi, đảm bảo đáp ứng đủ nhu cầu canxi cao của mẹ, đặc biệt là trong các tháng cuối của thai kỳ.

• Aplicaps Hymega - 3 tác động: bổ sung DHA, EPA và Vitamin E cho mẹ bầu, giúp bé thông minh, phòng tiền sản giật và cải thiện tâm trạng cho mẹ. Hymega có chứa các loại axit béo omega-3 giúp cho bé phát triển thị lực và trí não toàn diện, hạn chế tình trạng suy giảm trí nhớ và trầm cảm sau sinh của mẹ bầu. Sản phẩm có có nguồn gốc tự nhiên với hàm lượng DHA cao và tinh khiết, đạt tiêu chuẩn chất lượng châu Âu.

Đặc biệt, bộ 3 sản phẩm Aplicaps được nhập khẩu chính ngạch từ Châu Âu, đạt tiêu chuẩn của thực phẩm bổ sung theo chỉ thị 2002/46/EC của Nghị viện Châu Âu và Hội đồng Liên minh Châu Âu, nên mẹ hoàn toàn yên tâm khi sử dụng.

Chia sẻ của bác sĩ Nguyễn Thị Ngọc Thủy về bộ 3 sản phẩm Aplicaps và các tiêu chí lựa chọn vitamin tổng hợp cho bà bầu:

Mẹ hãy gọi đến số hotline 1900 636 985 để được dược sĩ chuyên môn tư vấn miễn phí về dinh dưỡng thai kỳ và hướng dẫn mẹ đặt mua bộ 3 vi chất thai kỳ Aplicaps nhanh chóng và thuận tiện nhất mẹ nhé.

Hy vọng thông qua bài viết này, Omnghen.vn đã giúp mẹ hiểu rõ hơn về tầm quan trọng của vitamin cho bà bầu cũng như cách lựa chọn các sản phẩm bổ sung an toàn, chất lượng. Chúc mẹ có một thai kỳ khỏe mạnh và bình an!

_Tú Oanh_

Tài liệu tham khảo:

1. https://www.webmd.com/baby/guide/prenatal-vitamins

2. https://www.nhs.uk/pregnancy/keeping-well/vitamins-supplements-and-nutrition/

3. https://www.healthline.com/health/pregnancy/best-prenatal-vitamins