3 tháng cuối là khoảng thời gian quan trọng đối với sự phát triển của thai nhi. Mẹ bầu cần chú trọng bổ sung đủ dưỡng chất và các nguyên tố vi lượng, đặc biệt là sắt. Vậy làm sao để bổ sung sắt cho bà bầu 3 tháng cuối cho đúng và đủ? Đâu là những sai lầm mà mẹ bầu thường gặp khi bổ sung sắt? Mẹ hãy theo dõi bài viết dưới đây để có câu trả lời nhé!

1. Nhu cầu sắt 3 tháng cuối thai kỳ

3 tháng cuối là khoảng thời gian em bé phát triển nhanh, tăng nhiều về trọng lượng, vì thế nhu cầu được bổ sung dinh dưỡng của bé cũng tăng cao. Trong đó, sắt là yếu tố vi lượng không thể thiếu để sản xuất tế bào hồng cầu, tham gia vào hệ tuần hoàn của thai nhi. 

Sắt đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành nên hemoglobin. Nếu không có sắt sẽ không có hemoglobin như vậy sẽ không có chất để vận chuyển oxy từ phổi vào máu mẹ, rồi qua nhau thai vào hệ tuần hoàn của thai nhi. Chính vì thế, việc cung cấp đủ sắt sẽ cung cấp oxy cho từng tổ chức trong cơ thể hoạt động. 

Thiếu máu thiếu sắt ở phụ nữ mang thai

Thiếu sắt dẫn đến thiếu máu, làm ảnh hưởng đến chức năng của các cơ quan quan trọng trong cơ thể mẹ và bé, đặc biệt là ở 3 tháng cuối thai kỳ. Theo Viện Dinh dưỡng Quốc gia, có 36,8% thai phụ ở Việt Nam bị thiếu máu, trong đó có đến 95% là thiếu máu thiếu sắt. Do đó, việc bổ sung sắt cho mẹ bầu là rất quan trọng.

Mẹ bầu cần bổ sung sắt trong suốt thai kỳ, đặc biệt là 3 tháng cuối để phòng ngừa tình trạng thiếu máu. Bởi vì thiếu máu thiếu sắt làm tăng nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ và bé. Với mẹ bầu, thiếu máu 3 tháng cuối thai kỳ làm tăng nguy cơ biến chứng sản khoa như sảy thai, rau bong non, vỡ ối sớm, nhiễm trùng hậu sản. Còn với thai nhi, thiếu máu có thể dẫn đến suy thai, trẻ sinh ra có sức đề kháng kém hơn.

Thiếu máu thiếu sắt ở phụ nữ mang thai 3 tháng cuối

Bầu 3 tháng cuối cần bao nhiêu sắt?

Nghiên cứu chỉ ra rằng, chế độ ăn từ thực phẩm tự nhiên không thể cung cấp đủ lượng sắt theo nhu cầu của mẹ bầu. Để thai nhi và mẹ có đủ sắt thì mẹ bầu cần bổ sung đủ 30mg sắt mỗi ngày thông qua viên uống. 

Tuy nhiên, trước khi sử dụng viên uống để bổ sung sắt, mẹ nên đọc kỹ các lưu ý sau để tránh gặp tác dụng phụ, cũng như để tối ưu hóa khả năng hấp thu sắt nhé.

2. Những sai lầm thường gặp khi bổ sung sắt cho bà bầu 3 tháng cuối

Nhiều mẹ bầu chỉ nắm được thông tin cơ bản, rằng có bầu là nên bổ sung sắt. Tuy nhiên, bổ sung sắt như thế nào cho đúng thì chưa có nhiều mẹ bầu thực sự quan tâm. Để giúp mẹ có thêm nhiều thông tin hữu ích, sau đây mangthaikhoe.vn sẽ chỉ ra một số sai lầm mà mẹ bầu thường gặp khi bổ sung sắt.

Chỉ bổ sung sắt qua ăn uống

Thực phẩm là một trong những nguồn bổ sung sắt dồi dào cho mẹ, với các nhóm thực phẩm giàu sắt như thịt đỏ, động vật thân mềm, rau lá xanh,... 

Tuy nhiên, sắt có trong thực phẩm lại không đủ nhiều để đáp ứng được nhu cầu sắt của mẹ. Bên cạnh đó, vi chất này còn bị phân hủy và biến chất bởi nhiệt trong quá trình chế biến. Do đó, mẹ cần bổ sung thêm bằng các nguồn khác, như sử dụng viên uống thực phẩm chức năng. 

Mẹ nên lựa chọn loại viên uống bổ sung đủ 30mg sắt theo khuyến nghị của Tổ chức Y tế Thế giới.

Uống sắt lúc nào cũng được

Nhiều mẹ bầu mua viên uống bổ sung về dùng mà không được hướng dẫn kỹ cách sử dụng, hoặc không tuân thủ hướng dẫn của người bán, dẫn đến việc mẹ uống sai cách, gây ra các tác dụng phụ không đáng có.

Ví dụ một số mẹ bầu uống sắt vào buổi tối gây mất ngủ. Lý do là bởi vì lượng sắt tồn dư chưa được tiêu hóa, kết hợp với thức ăn, gây khó tiêu và kích ứng dạ dày. Mẹ bầu sẽ thấy buồn nôn, nóng trong người, bồn chồn khó chịu. Đây chính là lý do khiến mẹ bầu mất ngủ.

Cách bổ sung sắt cho bà bầu 3 tháng cuối

Thừa còn hơn thiếu

Nhiều mẹ bầu cho rằng, sắt là dinh dưỡng cần thiết, mẹ bổ sung được càng nhiều càng tốt. Tuy nhiên, thực tế không phải vậy. Cả người bình thường và phụ nữ mang thai đều có một ngưỡng dung nạp sắt nhất định. Nếu mẹ bổ sung vượt quá ngưỡng đó, sắt sẽ bị dư thừa và tích trữ ở trong gan, thúc đẩy quá trình oxy hóa mô gan, gây tổn thương và tạo sẹo. Đây chính là yếu tố làm tăng nguy cơ xơ gan và ung thư gan ở người thừa sắt.

Bên cạnh đó, dư thừa sắt còn tiềm ẩn những tác hại khôn lường như:

• Bệnh tim mạch: sắt dư thừa cản trở sự dẫn điện của tim, gây loạn nhịp tim hay thậm chí là suy tim. Ngoài ra, dư thừa sắt còn gây khó khăn trong bơm máu và tuần hoàn.

• Thay đổi màu da: sắt dư thừa sẽ lắng đọng ở các mô da, làm cho da tối màu và nhạy cảm hơn với tia cực tím từ mặt trời.

• Tiểu đường thai kỳ: ngoài gan, sắt dư thừa còn tích lũy trong tụy, làm cản trở quá trình tổng hợp insulin. Nồng độ insulin trong máu giảm cũng chính là một trong những nguyên nhân làm tăng đường máu, tăng nguy cơ tiểu đường thai kỳ ở mẹ bầu.

• Viêm khớp: sắt thừa lắng đọng tại khớp làm tổn thương mô, dẫn đến viêm khớp.

Thừa sắt cũng gây ra nhiều tác hại, không thua kém gì so với thiếu sắt. Do đó, khi bổ sung sắt cho bà bầu 3 tháng cuối, mẹ nên chú ý về liều lượng. Làm sao để cung cấp đủ nhu cầu sắt cho cơ thể, mà lại không bị dư thừa.

Chỉ cần bổ sung sắt là đủ

Hầu như mẹ bầu nào cũng biết rằng mang thai là phải bổ sung sắt. Nhưng chỉ thế thôi là chưa đủ. Theo khuyến nghị của Tổ chức Y tế Thế giới, mẹ bầu cần bổ sung ít nhất là 13 vitamin và khoáng chất cho thai kỳ khỏe mạnh. 13 vi chất đó bao gồm sắt, canxi, DHA, các vitamin như vitamin A, C, D, E, K, các vitamin nhóm B, cùng các khoáng chất như magie, i-ốt, đồng, kẽm,…

Đặc biệt, 3 tháng cuối là giai đoạn thai nhi phát triển mạnh mẽ. Nếu mẹ chưa bổ sung đủ chất từ những tháng trước của thai kỳ thì cần nhanh chóng bổ sung ngay. Bên cạnh đó, để em bé có cân nặng đạt chuẩn, mẹ cũng cần tăng cường bổ sung protein từ thực phẩm, để em bé lớn nhanh, vào mẹ không vào con.

Bổ sung sắt và vitamin cho bà bầu 3 tháng cuối

3. Mách mẹ cách bổ sung sắt cho bà bầu 3 tháng cuối

Vậy rút kinh nghiệm từ những sai lầm nêu trên, bà bầu 3 tháng cuối nên bổ sung sắt như thế nào cho hợp lý? 

Bổ sung đủ liều lượng

Trước tiên, mẹ cần bổ sung đủ lượng sắt theo nhu cầu để không bị thiếu chất. Theo khuyến nghị của Tổ chức Y tế thế giới, mỗi ngày mẹ bầu cần bổ sung đủ 30 mg sắt bằng viên uống. Bên cạnh đó là bổ sung thêm bằng các thực phẩm giàu sắt như hải sản có vỏ và rau lá xanh.

Ngược lại, mẹ chỉ nên bổ sung 30mg sắt mỗi ngày mà không nên vượt quá liều lượng đó, nếu không có chỉ định rõ ràng của bác sĩ. Bởi ngoài đường uống, mẹ còn được bổ sung sắt từ thực phẩm. Nếu bổ sung quá 30mg mỗi ngày, mẹ có khả năng bị thừa sắt, gây ảnh hưởng đến sức khỏe.

Hạn chế tác dụng phụ

Để tăng cường khả năng hấp thu sắt, mẹ bầu nên ăn thêm các loại rau quả giàu vitamin C, hoặc sử dụng viên sắt có kết hợp với vitamin C. Vitamin C giúp tăng cường khả năng hấp thu sắt ở dạ dày và ruột. Từ đó hạn chế các tác dụng phụ như nóng trong, táo bón.

Ngoài ra, mẹ nên tránh uống sắt vào buổi tối, trước khi đi ngủ, để tránh bị mất ngủ. Bên cạnh đó, mặc dù các chuyên gia thường khuyên mẹ nên uống sắt khi đói, cụ thể là trước khi ăn 30 phút hoặc sau ăn 2 giờ. Tuy nhiên, với mẹ bầu có dạ dày nhạy cảm, mẹ bị đau dạ dày hoặc dạ dày hay bị kích ứng, việc sử dụng sắt trong bữa ăn, hoặc ngay khi vừa ăn xong vẫn được chấp nhận. Cách uống này sẽ giúp mẹ hạn chế được tình trạng sắt kích ứng dạ dày.

Cuối cùng, cách tốt nhất để hạn chế tác dụng phụ khi uống sắt, đó là mẹ lựa chọn loại sắt nào có khả năng hấp thu cao. Trên thị trường hiện nay, sắt amin là dạng sắt có khả năng hấp thu cao nhất, không gây nóng trong, táo bón hay kích ứng dạ dày. Khả năng hấp thu của sắt amin cao gấp 2-3 lần các dạng sắt khác. Lựa chọn sắt amin vừa giúp mẹ bổ sung đủ dinh dưỡng cho thai kỳ, vừa nhàn tênh không lo tác dụng phụ.

Kết hợp bổ sung sắt với các vi chất cần thiết khác

Bên cạnh sắt, mẹ bầu nên chú trọng bổ sung các vi chất cần thiết khác cho thai kỳ. Để tránh việc phải sử dụng nhiều loại viên uống cùng lúc, mẹ nên lựa chọn viên uống nào có kết hợp đầy đủ các vi chất cần thiết đó, để đảm bảo cho mình một thai kỳ khỏe mạnh, cho bé phát triển toàn diện.

Aplicaps Befoma là một sản phẩm đáp ứng đầy đủ các tiêu chí nêu trên, với thành phần gồm có sắt amin, quatrefolic (axit folic thế hệ mới nhất) cùng 16 vitamin và khoáng chất cần thiết khác cho thai kỳ.

Viên bổ bầu đa vi chất Aplicaps Befoma - Hấp thu cao, không lo táo bón

Aplicaps Befoma - hấp thu cao, không lo táo bón - là sản phẩm được nhập khẩu chính ngạch từ Châu Âu, đạt tiêu chuẩn của thực phẩm bổ sung theo chỉ thị 2002/46/EC của Nghị viện Châu Âu & Hội đồng Liên minh Châu Âu. Ngoài ra, Aplicaps Befoma còn được nhiều bác sĩ khuyên dùng.

Để tìm hiểu thêm về sản phẩm mẹ hãy liên hệ ngay đến số hotline 1900 636 985.

Trên đây là 4 sai lầm thường gặp khi bổ sung sắt cho bà bầu 3 tháng cuối. Mong rằng qua bài viết này, mẹ đã trang bị cho mình thêm nhiều thông tin hữu ích về dinh dưỡng thai kỳ, cũng như tầm quan trọng của sắt đối với bà bầu 3 tháng cuối. 

Omnghen.vn chúc mẹ có một thai kỳ khỏe mạnh và bình an!

Dược sĩ Tú Oanh

Tài liệu tham khảo:

1. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK279574/ 

2. https://www.who.int/elena/titles/guidance_summaries/daily_iron_pregnancy/en/ 

3. https://www.babycenter.com/pregnancy/diet-and-fitness/iron-in-your-pregnancy-diet_1468