Sau sinh sức khỏe của bà mẹ bị suy yếu, đặc trưng bởi các triệu chứng như mệt mỏi, đau nhức, sức khỏe tinh thần đi xuống. Việc chăm lo dinh dưỡng cho mẹ sau sinh là rất quan trọng, đặc biệt là các dưỡng chất thiết yếu như sắt và canxi. Thiếu sắt và canxi khiến sức khỏe của mẹ càng suy kiệt. Vậy nên uống sắt và canxi loại nào sau sinh? Có những tiêu chí nào để lựa chọn sản phẩm tốt? Hãy cùng Omnghen.vn tìm hiểu trong bài viết dưới đây. 

1. Vai trò của sắt và canxi sau sinh

Sắt và canxi không chỉ quan trọng đối với giai đoạn mang thai, mà còn cần thiết với cả giai đoạn sau sinh. Vậy sau sinh, 2 dưỡng chất này có vai trò gì đối với mẹ và bé?

Vai trò của sắt đối với mẹ sau sinh

Mẹ bỉm sau sinh thường bị mệt mỏi vì nhiều lý do như: mất ngủ, lo lắng vì chăm con, tâm trạng đi xuống do hormon tụt dốc "không phanh". Ngoài ra, một lý do khiến mẹ bỉm mệt mỏi nữa đó là không bổ sung đủ sắt.

Sau sinh, lượng sắt dự trữ thường bị giảm do mất máu, đặc biệt đối với các mẹ sinh mổ. Bên cạnh đó, tình trạng chảy máu âm đạo cũng kéo dài khá lâu (khoảng 6 tuần) càng làm cho lượng sắt suy giảm.

Trong khi đó, cơ thể mẹ cần sắt để sản xuất hemoglobin - bộ máy chuyên chở oxy của hồng cầu. Thiếu sắt làm ảnh hưởng đến khả năng vận chuyển oxy của cơ thể. Đồng thời, thiếu sắt cũng ảnh hưởng đến tâm trạng của mẹ sau sinh, khiến cho sự kết nối giữa mẹ và bé trở nên khó khăn hơn. (1)

Thiếu sắt làm ảnh hưởng đến khả năng vận chuyển oxy của cơ thể

Thiếu sắt khiến mẹ dễ nổi nóng và nhạy cảm, mẹ dễ bị tổn thương hơn nên làm tăng nguy cơ trầm cảm sau sinh. Ngoài ra, mệt mỏi và cáu gắt cũng cản trở khả năng bài tiết sữa.

Tuy nhiên, lượng sắt trong cơ thể mẹ sẽ hồi phục nhanh chóng nếu mẹ có một chế độ ăn đầy đủ dinh dưỡng và giàu sắt, kết hợp bổ sung sắt bằng viên uống.

Vai trò của canxi với giai đoạn sau sinh

Việc cho con bú có tác động đến sức khỏe xương của mẹ. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng, phụ nữ cho con bú mất từ 3-5% mật độ khoáng xương trong thời kỳ này. Nguyên nhân là do nhu cầu cung cấp canxi qua sữa mẹ cho trẻ tăng cao, khiến cơ thể tự động rút canxi từ xương mẹ để cung cấp cho con. (2)

Lượng canxi mà mẹ cần phụ thuộc vào lượng sữa mẹ sản xuất ra và độ dài khoảng thời gian cho con bú. Ví dụ, mẹ cho con bú trong vòng 6 tháng thì sẽ mất nhiều canxi hơn mẹ chỉ cho con bú trong 3 tháng. Hoặc cùng cho con bú trong 6 tháng, nhưng nếu mẹ tiết nhiều sữa hơn thì lượng canxi mất đi cũng nhiều hơn.

Ngoài ra, một lý do khác khiến mẹ sau sinh mất nhiều canxi hơn đó là do lượng hormon estrogen giảm. Đây là hormon có vai trò bảo vệ xương, ít estrogen thì xương ít được bảo vệ hơn.

Hormon estrogen giảm sau sinh là nguyên nhân gây thiếu canxi

Tin vui cho mẹ bầu đó là tình trạng này không kéo dài mãi, mà sẽ phục hồi sau khi cai sữa. Tuy nhiên, để đảm bảo cho sức khỏe của xương trong thời kỳ cho con bú, tránh tình trạng loãng xương sớm, mẹ vẫn cần bổ sung một lượng lớn canxi.

2. Nên uống sắt và canxi loại nào sau sinh? 5 tiêu chí lựa chọn

Với vai trò quan trọng như vậy, chắc chắn rằng mẹ bầu cần phải bổ sung cả sắt và canxi trong giai đoạn sau sinh này. Tuy nhiên, trên thị trường lại có quá nhiều sản phẩm bổ sung sắt và canxi, mẹ không biết loại nào tốt, loại nào là phù hợp với nhu cầu của mẹ sau sinh. 

Hãy tham khảo 5 tiêu chí lựa chọn sắt và canxi sau sinh dưới đây của bác sĩ Nguyễn Thị Ngọc Thủy - Nguyên Trưởng khoa Phụ nội tiết, Bệnh viện Phụ sản Hà Nội mẹ nhé!

Có nguồn gốc rõ ràng

Một sản phẩm có nguồn gốc rõ ràng sẽ phần nào đảm bảo được chất lượng. Trên thị trường có nhiều sản phẩm "gắn mác" xách tay từ nước ngoài. Tuy nhiên lại không có giấy tờ chứng thực. Việc bán hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng dựa trên hình thức này rất phổ biến. Mẹ cần cẩn trọng và tìm hiểu kỹ nguồn gốc trước khi mua.

An toàn và lành tính

Phụ nữ mang thai và sau sinh là đối tượng nhạy cảm, dễ bị tổn thương. Do đó, khi lựa chọn viên uống bổ sung, mẹ nên chọn loại có thành phần tự nhiên để đảm bảo an toàn và lành tính, không gây ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ và thai nhi.

Có thành phần tối ưu

Thành phần tối ưu có nghĩa là cung cấp đầy đủ các dưỡng chất cần thiết cho cơ thể với hàm lượng phù hợp, không thừa không thiếu. Bên cạnh đó, công thức của các dưỡng chất này còn phải ở dạng dễ hấp thu, hạn chế tối đa các tác dụng phụ cho mẹ khi uống như nóng trong, táo bón.

Vậy khi lựa chọn sản phẩm bổ sung sắt và canxi sau sinh, trước tiên mẹ cần lựa chọn sản phẩm có bổ sung sắt và canxi đúng theo hàm lượng khuyến cáo của WHO. Ngoài ra, dạng sắt và canxi có trong sản phẩm phải dễ hấp thu, có các thành phần bổ trợ để cơ thể hấp thu tốt hơn. Đặc biệt, các sản phẩm này không được gây ra tác dụng phụ.

Được cấp phép lưu hành và được sử dụng rộng rãi

Tất cả các sản phẩm bảo vệ sức khỏe muốn được lưu hành trên thị trường đều cần được cấp phép bởi cơ quan chức năng. Một sản phẩm chưa được cấp phép, khả năng cao là do không đảm bảo chất lượng. Vậy khi mua bất kỳ sản phẩm nào, mẹ cần kiểm tra cả vấn đề này nữa nhé.

Được các chuyên gia khuyên dùng

Một sản phẩm tốt, mang lại hiệu quả cho người dùng thì ắt hẳn sẽ được nhiều chuyên gia tin tưởng và kê cho nhiều bệnh nhân sử dụng. Vậy nếu một sản phẩm nào đó được các bác sĩ Sản khoa giới thiệu, thì mẹ hãy lưu lại ngay để tham khảo nhé.

Ở trong video trên, bác sĩ Thủy có giới thiệu đến bộ sản phẩm bổ sung vi chất cho thai kỳ của Aplicaps. Trong đó, 2 sản phẩm bổ sung sắt và canxi là Vitamin tổng hợp Befoma và Canxi Menacal được bác sĩ Thủy tin tưởng và đánh giá cao.

Vitamin tổng hợp Befoma và canxi Menacal

Theo bác sĩ Thủy: “Aplicaps Befoma đạt các tiêu chí mà chúng ta vừa nêu ra, là sản phẩm cung cấp các chất dinh dưỡng tối ưu cho bà bầu, với sắt amin, axit folic thế hệ 4 cùng 16 vitamin và khoáng chất cần thiết khác cho phụ nữ mang thai và sau sinh. Sản phẩm này được nhập khẩu nguyên hộp từ châu  Âu, hoàn toàn an toàn và lành tính cho người sử dụng. Đây là sản phẩm rất độc đáo mà mẹ có thể lựa chọn”.

Với canxi Menacal, bác sĩ Thủy thấy rằng: “Canxi Menacal của Aplicaps đảm bảo được nhu cầu canxi cao của bà bầu và mẹ sau sinh. Bởi vì canxi Menacal có nguồn gốc hoàn toàn tự nhiên từ tảo biển và san hô, lại được gắn kết với D3, K2 và Magie - là những thành phần giúp cho cơ thể người mẹ hấp thu canxi tối đa canxi, đảm bảo đáp ứng nhu cầu canxi của người mẹ. Đây là sản phẩm bổ sung canxi mẹ nên lựa chọn”.

Giấy đăng ký tại do Bộ Y tế cấp cho Befoma và Menacal

Bộ sản phẩm của Aplicaps bao gồm Befoma và Menacal được nhập khẩu chính ngạch từ Tây Ban Nha và phân phối độc quyền tại Việt Nam bởi Công ty TNHH Dược Hunmed.

Để tìm hiểu thêm thông tin về sản phẩm, vui lòng gọi đến số hotline 1900 636 985 của nhãn hàng Aplicaps và gặp các chuyên gia tư vấn.

3. Sắt và canxi uống cách nhau bao lâu

Có một lưu ý vô cùng quan trọng khi bổ sung sắt và canxi cho mẹ bầu, đó là thời điểm uống. Do sắt và canxi cản trở hấp thu lẫn nhau, do đó mẹ không nên uống hai loại viên uống này gần nhau.

Để hạn chế tối đa tương tác giữa 2 vi chất này, mẹ nên uống cách nhau ít nhất 2 giờ. Hoặc tối ưu nhất, mẹ nên uống canxi vào buổi sáng và uống sắt vào buổi trưa.

4. Sau sinh uống canxi và sắt bao lâu?

Theo hướng dẫn của Tổ chức Y tế Thế giới, phụ nữ sau sinh nên uống sắt (có thể kết hợp với acid folic) ít nhất trong vòng 6-12 tuần sau sinh để hạn chế nguy cơ thiếu máu. Lý tưởng nhất, việc bổ sung nên kéo dài trong 3-6 tháng. (3)

Còn với canxi, mẹ nên bổ sung 1500mg/ngày cho đến khi cai sữa. Bởi chừng nào còn cho còn bú, mẹ vẫn còn mất canxi qua sữa cho bé. (4)

5. Thực phẩm bổ sung sắt và canxi cho mẹ sau sinh

Bên cạnh việc bổ sung sắt và canxi qua viên uống, mẹ có thể tăng cường hàm lượng các vi chất này bằng cách ăn các nhóm thực phẩm giàu sắt và canxi.

Thực phẩm bổ sung sắt và canxi cho mẹ sau sinh

Các nhóm thực phẩm giàu sắt phải kể đến như:

• Thịt đỏ
• Hải sản có vỏ như hến, sò, ốc, trai…
• Rau lá xanh như rau bina, súp lơ…
• Gan động vật
• Socola đen

Các nhóm thực phẩm giàu canxi bao gồm:

• Sữa và các chế phẩm làm từ sữa
• Cá mòi, tôm cua nhỏ
• Các loại đậu và sản phẩm làm từ đậu như đậu phụ
• Các loại hạt như óc chó, hạnh nhân, lạc, điều…

Trên đây là những hướng dẫn cụ thể cho mẹ bỉm sau sinh về vai trò cũng như cách lựa chọn sản phẩm bổ sung sắt và canxi hiệu quả. Hy vọng qua bài viết này, mẹ đã có câu trả lời cho câu hỏi nên uống sắt và canxi loại nào sau sinh.

Chúc mẹ và bé yêu có thật nhiều sức khỏe và niềm vui!

Dược sĩ Tú Oanh

Tài liệu tham khảo:

(1) How do I know if I am low in iron after having a baby? Truy cập ngày 14/4/2021.
https://www.babycentre.co.uk/x1011233/how-do-i-know-if-i-am-low-in-iron-after-having-a-baby 

(2) Pregnancy, Breastfeeding and Bone Health. Truy cập ngày 14/4/2022.
https://www.bones.nih.gov/health-info/bone/bone-health/pregnancy 

(3) Guideline: Iron Supplementation in Postpartum Women. Truy cập ngày 14/4/2022.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK379995/ 

(4) Calcium and Vitamin D Requirements. Truy cập ngày 14/4/2022.
https://www.spine-health.com/conditions/osteoporosis/calcium-and-vitamin-d-requirements